ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΜΟΥ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ – ΜΕΡΟΣ Β’: Από τη σκοπιά στη σκηνή

Posted on 5 Απριλίου, 2018 Updated on 2 Ιανουαρίου, 2019

Ιούλιος 1992. KEN Λάρνακας. Είναι το δεύτερο μου βράδυ ως νεοσύλλεκτος στο στρατό. Τα ‘χω χαμένα. Είναι η πρώτη φορά στη ζωή μου που νιώθω τόσο αποσυνδεδεμένος από τον εαυτό μου. Μιλώ, περπατώ, κινούμαι, αλλά είναι σαν να μην είμαι εγώ που τα κάνω όλα αυτά. Νομίζω ότι όλα είναι ένα κακό όνειρο. Δεν μπορεί αυτό να συμβαίνει στ’ αλήθεια. Κάποια στιγμή θα ξυπνήσω και όλα θα επανέλθουν κανονικά.

Είναι γύρω στις 9:00-9:30 το βράδυ. Ετοιμαζόμαστε για το σιωπητήριο. Μετά από μια εξουθενωτική και αγχωτική μέρα επιτέλους ξαπλώνω. Στο θάλαμο βρίσκονται καμιά σαρανταριά άλλοι νεοσύλλεκτοι. Κάποιοι μιλούν, άλλοι ήδη ροχαλίζουν, άλλοι περπατούν γυμνοί, άλλοι γελούν νευρικά. Επαναλαμβάνω στον εαυτό μου ότι είναι ένα κακό όνειρο και όλα θα τελειώσουν σε λίγο αφότου ξυπνήσω.. Κι εκεί που πάει να με πάρει ο ύπνος, ένας δυνατός ήχος με κάνει να ανοίξω διάπλατα τα μάτια. Τον ήχο αρχίζουν να τον ενισχύουν και άλλοι εξίσου δυνατοί. Νιώθω ανατριχίλα από συγκίνηση. Σε λίγο οι ήχοι καταλήγουν σε κάτι πιο ρυθμικό. Η καρδιά μου κτυπά γρήγορα. Η ανατριχίλα συνεχίζεται. Τα μάτια μου βουρκώνουν. Έπειτα μια απειροελάχιστη παύση. Μια μελωδία από ηλεκτρική κιθάρα κάνει τα υγρά μου μάτια να τρεμοπαίζουν ώσπου το πρώτο δάκρυ άρχισε να κυλά αργά στο μάγουλό μου. Η φόρτιση είναι τεράστια. Μια γνώριμη φωνή αρχίζει να τραγουδά:

«Το πρωτάθλημα αρχίζει κι η εξέδρα πλημμυρίζει, γίνεται χαμός σε κάθε γκολ. Το παιχνίδι είναι στημένο κι από πριν ξεπουλημένο, κι εσύ πνίγεσαι με δίχρωμα κασκόλ. ΕΛΛΑΣ! ΕΛΛΑΣ! Τι θα γίνει φίλε μου με μας; EΛΛΑΣ! ΕΛΛΑΣ! μίλα μας και μη μας αγαπάς..

 

Παραλίγο να πιστέψω ότι έχω πεθάνει, βρίσκομαι στην κόλαση και η τιμωρία μου είναι να είμαι φυλακισμένος και λίγο παρακάτω να δίνουν συναυλία αγαπημένοι μου καλλιτέχνες και να μην μπορώ να παρευρίσκομαι.

Δεύτερο βράδυ στο στρατό λοιπόν και στο διπλανό γήπεδο(ΓΣΖ) δίνει συναυλία ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Ο Β.Π ήταν η πρώτη μου επαφή με την ελληνική ρόκ σκηνή και που λειτούργησε ως κομβικό σημείο που ένωσε τους δύο μουσικούς κόσμους, την ξένη με την ελληνική μουσική σκηνή. Οι επόμενες τρεις ώρες μέχρι το τέλος της συναυλίας ήταν ταυτόχρονα συγκινητικές αλλά και βασανιστικές.

To επόμενο βασανιστήριο είναι ότι λίγες ημέρες αργότερα ήξερα ότι θα ερχόταν στην Κύπρο ένας άλλος αγαπημένος θρύλος, ο Chris De Burgh! Παρεμπιπτόντως, μερικές από τις επιτυχίες του Β. Παπακωνσταντίνου ήταν τραγούδια του Chris De Burgh με προσαρμοσμένο ελληνικό στίχο.  Θα ερχόταν στην Κύπρο λοιπόν κι εγώ θα τον έχανα! Και το τρίτο βασανιστήριο, ήταν πως ήξερα ότι πλήκτρα θα άγγιζα ξανά σε ένα μήνα που θα ήταν η πρώτη μας έξοδος! Οπότε ο στρατός για μένα και για πολλούς άλλους βέβαια, ήταν η πρώτη «επίθεση» κατά της μουσικής μου δραστηριότητας.

Στην πρώτη έξοδο μετά την ορκωμοσία ήμουν τόσο εξουθενωμένος και ταλαιπωρημένος που δεν ήθελα να παίξω πιάνο. Έπαιξα βέβαια αλλά με τέτοια ψυχολογία δεν υπήρχε η συνηθισμένη φόρτιση και η μελέτη έγινε μηχανικά χωρίς καμιά απόλαυση.

Αυτό δυστυχώς συνεχίστηκε για πολύ καιρό ακόμη αφού η ψυχολογία μου ήταν πολύ κάτω. Ο στρατός διέλυε την μουσική ζωτικότητά μου και όταν δεν εγκρίθηκαν τα υπηρεσιακά μου για μαθήματα με πήρε ακόμη πιο κάτω.

Περνούσαν  οι μέρες και οι εβδομάδες χωρίς κανένα ίχνος  μουσικής δραστηριότητας και αυτό με σκότωνε.. Το μόνο θετικό ήταν ότι λόγω του ότι γνώριζα δακτυλογραφία με έβαλαν στα γραφεία και μέρα-νύχτα(χωρίς υπερβολή) δακτυλογραφούσα στρατιωτικά έγγραφα. Αυτό ευτυχώς κρατούσε τα δάκτυλά μου σε μια έστω μυϊκή φόρμα.

Κάποια στιγμή ήρθε στη μονάδα (στρατόπεδο) που υπηρετούσα, ο Αντρέας, ένας ιδιόμορφος αλλά ενδιαφέρων τύπος. Είχε φέρει και μια κιθάρα μαζί του οπότε κολλήσαμε με την πρώτη. Κάναμε άπειρες συζητήσεις, μουσικές, φιλοσοφικές, επιστημονικές, ειδικά τις νύχτες που βγάζαμε μαζί νούμερο (σκοπιά).

Ήταν μια κινητή μουσική εγκυκλοπαίδεια ο τύπος. Μου έμαθε τον Άσιμο, τον Σιδηρόπουλο αλλά και τον Miles Davis, τον Dizzy Gillespie, τον Chick Corea κ.α. Έφερνε κασέτες μαζί του και μου έβαζε bebop και free jazz. Κάποιες φορές κουβαλούσα και εγώ το αρμόνιό μου και τζαμάραμε όποτε μας το επέτρεπαν οι στρατιωτικές μας υποχρεώσεις. Νομίζω ότι ο Αντρέας με έκανε να ακούω τη μουσική με ένα άλλο αισθητήριο που ήταν άγνωστο για μένα μέχρι τότε.

Κάποια στιγμή γνώρισα έναν άλλο τύπο που μόλις ήρθε νέος στο στρατόπεδο. Ήταν πιανίστας αρκετά προχωρημένος και μου έδειξε μερικά κόλπα για το πως θα κάνω τις συνοδείες μου πιο ενδιαφέρουσες. Θυμάμαι για παραδείγματα μου έπαιζε κομμάτια του Στέφανου Κορκολή, που τότε ήταν στα φόρτε του.

Ο καιρός περνούσε αλλά ουσιαστική πρόοδο στο όργανο δεν έκανα, αφού πολύ ελάχιστη επαφή είχα. Οι έξοδοι ήταν ελάχιστες, 2-3 το μήνα και οι υποχρεώσεις μέσα στο στρατόπεδο πάρα πολλές ώστε να μην μένει καθόλου χρόνος για εξάσκηση. Θυμάμαι για κάμποσο διάστημα, το βράδυ πριν κοιμηθώ, έκλεινα τα μάτια και έπαιζα νοερά τις κλίμακες. Αργότερα κατάλαβα ότι αυτού του είδους η μελέτη ήταν πολύ αποτελεσματική με πολλά οφέλη γι’ αυτό και συνεχίζω να την εφαρμόζω καθώς επίσης την προτείνω και στους μαθητές μου.

Προς το τέλος της θητείας μου άρχισα και τα μαθήματα Αρμονίας. Η Αρμονία με ενθουσίασε από την αρχή και μελετούσα με πολλή απόλαυση, με αποτέλεσμα να τελειώσω την ύλη του πρώτου έτους μέσα σε ένα τρίμηνο!

Πήρα το απολυτήριό μου από τον στρατό τον Σεπτέμβρη του 1994. Αμέσως ξεκίνησα ξανά τα μαθήματα πιάνου επιστρέφοντας επιτέλους στη ρουτίνα της καθημερινής μελέτης! Για ένα χρόνο μελετούσα ασταμάτητα!

Για καλή μου τύχη δεν χρειάστηκε να ψάξω για δουλειά πέρα της μουσικής. Μια συγχωριανή μου δασκάλα πιάνου πήρε επιστολή για διορισμό σε δημόσιο σχολείο και έτσι μου έδωσε αρκετούς από τους μαθητές της! Εγώ στο μεταξύ είχα προχωρήσει πολύ, κόντευα την ανωτέρα και η «πρόωρη» εισαγωγή μου στη διδασκαλία λειτούργησε ως πρακτική για το πτυχίο. Παλαιότερα στα ωδεία, η πρακτική διδασκαλίας ήταν υποχρεωτικό κομμάτι της προετοιμασίας για το πτυχίο, κάτι που δυστυχώς νομίζω δεν εφαρμόζεται πια από κανένα ωδείο.

Η διδασκαλία με τράβηξε αμέσως και έτσι από τότε το ενδιαφέρον μου για τη μουσική εκπαίδευση παρέμεινε ζωηρό και ανεπηρέαστο μέχρι σήμερα! Τον ίδιο καιρό άρχισα και τις πρώτες μου ζωντανές εμφανίσεις σε νυχτερινά στέκια, ενώ παράλληλα με τις σπουδές μου στο ωδείο, ξεκίνησα μαθήματα αυτοσχεδιασμού, ενορχήστρωσης και τζαζ αρμονίας.

H συναυλιακή μου δραστηριότητα παρόλο που ήταν –  και συνεχίζει να είναι –  ένα σχολείο, εντούτοις με τα ξενύχτια και το άστατο πρόγραμμα, με καθυστέρησε στο να τελειώσω το πτυχίο του κλασικού πιάνου όπως το είχα προγραμματίσει. Πρώτα ήρθε το πτυχίο αρμονίας και ένα χρόνο μετά, στα 27 μου, πήρα το πτυχίο στο πιάνο! Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν γεμάτα με συναυλίες, εμφανίσεις, μελέτη, έρευνα και διδασκαλία.

Μια ιδιαίτερα σημαντική εκπαιδευτική εμπειρία που είχα, η οποία ήρθε την κατάλληλη περίοδο, ήταν η γνωριμία μου και τα μαθήματα μέσω email που έκανα με τον Δημήτρη Πυργιώτη, έναν πολύ ξεχωριστό εκπαιδευτικό, με απίστευτες γνώσεις και μεθοδολογία, που κόλλησε αμέσως με τις ανάγκες μου! Κάναμε μαθήματα σύγχρονης αρμονίας με πρακτικές εφαρμογές στο πιάνο. Τα μαθήματα ήταν για μένα αποκάλυψη! Μου κάλυψαν ό,τι κενά είχα μέχρι τότε και με βοήθησαν να καταλάβω βαθύτερα τις αρμονικές λειτουργίες αλλά και το πως να τις ακούω! Επίσης με βοήθησε να απελευθερωθώ τόσο παιχτικά όσο και στην αντίληψη μου για τον ήχο και με έκανε να κατανοήσω και να αναγνωρίσω την ομορφιά της μουσικής «διαφωνίας».

Τον ίδιο καιρό ένας καλός μου φίλος μπασίστας με έφερε σε επαφή με τον εξαιρετικό μπασίστα Victor Wooten όπου οι ριζοσπαστικές εκπαιδευτικές του προσεγγίσεις, μαζί με το ότι ο ίδιος ήταν αυτοδίδακτος, με απογείωσαν! Διάβασα μονορούφι το βιβλίο του ‘The Music Lesson’ που τις αρχές του τις ενσωμάτωσα αμέσως στη διδασκαλία μου. Τον γνώρισα επίσης από κοντά σε μια συναυλία του στη Βουδαπέστη και είχα την τύχη εγώ και η παρέα μου να συνομιλήσουμε μαζί του για περίπου μισή ώρα!  Έμπνευση, έμπνευση, έμπνευση!!!!!

 

Έμπνευση. Αυτό ήταν και είναι πάντα η μουσική και οι μουσικοί για μένα. Με συναρπάζει η ενέργεια, ο ενθουσιασμός, η τόλμη του πειραματισμού, η δημιουργικότητα. Αυτό προσπαθώ να παίρνω και να δίνω, στους ακροατές μου, στους μαθητές μου. Οι μουσικές μου περιπέτειες δεν σταματούν εδώ. Είναι άπειρες και δεν χωρούν σε ένα άρθρο να τις γράψω όλες. Έγραψα αρκετές αλλά είναι τόσες άλλες ίσως και περισσότερες που θέλω να αναφέρω, τόσοι άλλοι οι άνθρωποι που με βοήθησαν και με επηρέασαν.

Μέσα από τα δύο αυτά άρθρα ήθελα να δώσω ένα μήνυμα στους νεαρότερους μουσικούς και σπουδαστές της μουσικής αλλά και σε όποιον βρει έμπνευση μέσα στα λόγια μου, ότι η μουσική είναι μια ατέλειωτη περιπέτεια. Μια περιπέτεια με επιτυχίες, αποτυχίες και ασταμάτητο αγώνα μάθησης και εξέλιξης. Το ταξίδι αρχίζει με το πάτημα της πρώτης νότας και συνεχίζει για πάντα, αρχικά μέσα από εσένα τον ίδιο και αργότερα μέσα από τους μαθητές σου, τους ακροατές και τους μουσικούς που ακούν και αναπαραγάγουν το έργο σου.

Σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον σας και εύχομαι σε όλους καλές μουσικές περιπέτειες!!

 

«ΠΟΙΟ ΣΤΥΛ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΩ;» ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΕΡΩΤΗMA ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ

Posted on 29 Ιουλίου, 2017 Updated on 14 Αυγούστου, 2017

Γεια σου Χρήστο! Αν μπορείς απάντησε μου στο ερώτημα, πως μπορώ να βρω σε ποιο στυλ μουσικής ανήκω; Αντιμετωπίζω πρόβλημα με το συγκεκριμένο θέμα και δεν νιώθω σίγουρος για τον εαυτό μου. Μου αρέσουν αρκετά είδη μουσικής αλλά έχω “κολλήσει” σε δύο εντελώς διαφορετικά στυλ που μου αρέσουν εξίσου. Είναι φυσικό αυτό; Θα ήταν καλό να ασχοληθώ και με τα δύο ή να αφήσω το χρόνο να με συμβουλέψει; Ποια η δική σου άποψη;

Γιώργος

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Γεια σου Γιώργο και σ’ ευχαριστώ για την ερώτησή σου! Το ερώτημα αυτό ακούγεται πολύ συχνά και προβληματίζει ιδιαίτερα τους νεαρούς και πιο συγκεκριμένα αυτούς που ετοιμάζονται να ακολουθήσουν μουσικές σπουδές και κατ’ επέκταση το μουσικό επάγγελμα.

Το είδος της μουσικής στο οποίο ανήκει κάποιος δεν μπορεί να καθοριστεί από την αρχή της καριέρας του, διότι έχει να κάνει άμεσα με την προσωπικότητα του ατόμου, η οποία μέσα από τις εμπειρίες, την ωρίμανση και τις ανάγκες που δημιουργούνται από την αλλαγή των δεδομένων ζωής διαφοροποιείται, με αποτέλεσμα να επιδρά και στην επιλογή όχι μόνο του είδους της μουσικής, αλλά και σε κάθε επιλογή που κάνουμε και που αφορά τη ζωή μας ευρύτερα, όπως φίλοι, εργασιακές συνθήκες, κοινωνικό περιβάλλον κλπ.. Από την άλλη σκέψου το εξής. Αν αντικαταστήσουμε τα δύο στυλ μουσικής που αναφέρεις με δύο καλούς σου φίλους που ανήκουν όμως σε διαφορετική παρέα αλλά ο καθένας σου δίνει και κάτι διαφορετικό που το έχεις ανάγκη, αντιλαμβάνεσαι ότι αυτή η ερώτηση για το ποιον από τους δύο θα επέλεγες, δεν θα είχε καμία ισχύ και θα την απαντούσες από μόνος σου.

Υποστηρίζω λοιπόν την άποψη ότι, στη μουσική όπως και στη ζωή, είναι ωφέλιμο σε κάθε περίπτωση να ακολουθούμε αυτό που μας διαστέλλει περισσότερο, μας ενθουσιάζει και μας ολοκληρώνει ως άτομα, κάνοντας μας παράλληλα να εκφραζόμαστε με άνεση μέσα από αυτό, έχοντας κάτι να πούμε και να δώσουμε προς τους άλλους! Όσον αφορά το στυλ που θα επιλέξει κάποιος για να εκφραστεί μέσα από αυτό, κατά τη γνώμη μου δεν έχει άμεση σημασία φτάνει όπως ανάφερα και σε άλλα κείμενά μου, να είναι θετικό προς τη ζωή και να μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και επιρροής προς άλλους ανθρώπους. Αυτό μπορεί να έχει να κάνει με ένα στυλ ή με περισσότερα όπως και στη δική σου περίπτωση..

Επειδή το πιο πάνω θέμα είναι άμεσα συνδεδεμένο με την επιλογή του κλάδου των μουσικών σπουδών θα ήθελα να το επεκτείνω λίγο, ώστε να βοηθηθούν και άλλα παιδιά που πιθανόν να βρίσκονται σε παρόμοια θέση. Για το θέμα λοιπόν των σπουδών, θα τολμήσω να πω και εδώ ότι, το τι θα σπουδάσει κάποιος και πάλι δεν έχει να κάνει άμεσα με την μετέπειτα πορεία του ως μουσικός. Δεν είναι λίγοι οι μουσικοί που έμειναν στην ιστορία και που σπούδασαν κάτι άλλο ακόμα και εκτός μουσικής, ή ήταν αυτοδίδακτοι! Ενδεικτικά αναφέρω μερικές περιπτώσεις.

Ο γνωστός τραγουδιστής και συνθέτης Gordon Sumner (Sting) ήταν δάσκαλος σε σχολεία ενώ στη μουσική ήταν αυτοδίδακτος όπως και ο μεγάλος κιθαρίστας της ροκ Jimi Hendrix! Επίσης οι πιο κάτω προσωπικότητες από το χώρο της τζαζ ήταν/είναι αυτοδίδακτοι μουσικοί: Charlie Parker(sax), Wes Montgomery(gtr), Chick Corea(piano), Jaco Pastorius (bass), Victor Wooten(bass) και πολλοί άλλοι..

Ίσως εάν αυτοί οι καλλιτέχνες που ξεχώρισαν στο χώρο κατανάλωναν την ενέργεια τους στο να αποφασίσουν το είδος της μουσικής ή τον κλάδο των σπουδών που θα ακολουθούσαν, δεν θα γίνονταν ποτέ αυτό που είναι και που τόσο θαυμάζουμε σήμερα. Να υπενθυμίσω κάτι που πολλές φορές ίσως μας διαφεύγει. Όλες αυτές οι προσωπικότητες που ξεχώρισαν στο μουσικό χώρο ήταν κανονικοί άνθρωποι όπως εσείς και εγώ. Είχαν τις ανησυχίες τους, τα προβλήματά τους, τις έγνοιες τους, τα πάθη τους και ακόμη έζησαν σε πολύ πιο δύσκολες εποχές! Τι ήταν λοιπόν αυτό που τους έκανε να ξεχωρίσουν; Κατά την άποψη μου, ξεχώρισαν γιατί απλά χρησιμοποίησαν τις δυνατότητες που φέρει ο κάθε άνθρωπος μέσα του, δούλεψαν σκληρά, αγαπούσαν αυτό που έκαναν και το έκαναν τρόπο ζωής! Δεν είχαν ούτε υπερφυσικές δυνάμεις, ούτε ήταν πιο τυχεροί στη ζωή τους.

Πολλές φορές κάτι που έχω προσέξει σε πολλούς μουσικούς, είναι ότι, όταν μιλάνε γι’ αυτά τα «μεγαθήρια» του χώρου νιώθουν σαν να μην υπήρξαν στην πραγματικότητα κατά κάποιον τρόπο, κάνοντας τους να φαίνονται μυθικά πρόσωπα που πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν για να τους θαυμάζουμε.. Το ίδιο συμβαίνει και με μεγάλους δημιουργούς από το χώρο της κλασικής μουσικής. Μιλάνε πολλές φορές ας πούμε για τον Μπετόβεν ή τον Μότσαρτ και ξεχνάνε ότι κάποια χρονική περίοδο αυτά τα άτομα έζησαν πραγματικά.. Δεν ξέρω αν είναι κατανοητό αυτό που περιγράφω. Πρέπει λοιπόν αυτή η μυθοποίηση να σταματήσει, να πάρουμε την έμπνευση και τις επιρροές που χρειαζόμαστε από αυτούς τους ανθρώπους και ακολούθως να πιστέψουμε περισσότερο στους εαυτούς μας και να δουλέψουμε σκληρά εκπληρώνοντας το δικό μας έργο.

Καταλήγοντας φίλε Γιώργο θα ήθελα να σου προτείνω να εξακολουθήσεις να ενθουσιάζεσαι από αυτά που αγαπάς, να δουλεύεις σκληρά, να μελετάς και να εξασκείσαι καθημερινά μέσα από όλα τα στυλ που σε κάνουν να νιώθεις όμορφα και να αποκτάς παράλληλα όσες πιο πολλές γνώσεις και εμπειρίες μπορείς, τόσο από τη μουσική όσο και από την ίδια τη ζωή. Και να θυμάσαι ότι όλοι μέσα μας διαθέτουμε το ίδιο υλικό που έχουν/είχαν και οι μέντορές μας. Σημασία έχει πόσο και πως θα το χρησιμοποιήσουμε!!

Εύχομαι το «υλικό» αυτό να γίνει η πηγή της δημιουργίας σου!