ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΠΙΑΝΟ

Posted on 16 Ιουλίου, 2018 Updated on 16 Ιουλίου, 2018

Επειδή τελευταία ακούω και βλέπω διάφορα περί Μοντέρνου Πιάνου θεωρώ ωφέλιμο να ξεκαθαριστούν ορισμένα πράγματα για να καταλάβουν και οι γονείς και οι ενδιαφερόμενοι σπουδαστές αλλά και οι δάσκαλοι που θέλουν να διδάξουν το συγκεκριμένο αντικείμενο, τι είναι πραγματικά το Μοντέρνο Πιάνο.

Μοντέρνο ή Συγχρονο πιάνο, καταρχήν, δεν σημαίνει παίρνουμε παρτιτούρες με σύγχρονα κομμάτια και τραγούδια και βάζουμε τους μαθητές να τα παίζουν νότα προς νότα. Αυτό δεν διαφέρει από το κλασικό πιάνο. Μπορεί να δίνει την εντύπωση του μοντέρνου αλλά ΔΕΝ είναι. Αυτό μπορεί να γίνει ως μια εναλλακτική περίπτωση για ρεπερτόριο, χαλάρωση μετά από εξεταστική περίοδο ή όποτε κρίνει ο δάσκαλος ότι ο μαθητής χρειάζεται κάτι τέτοιο.

Ένα πραγματικό πρόγραμμα Μοντέρνου Πιάνου περιέχει τα πιο κάτω βασικά μέρη, τα οποία ο μαθητής καλείται να εκτελεί πρακτικά, χωρίς αναλυτική παρτιτούρα:

• Γνώση και εκτέλεση συγχορδιών (τουλάχιστον μέχρι τετράφωνες) με σύμβολα όπως C, G, Am, Dmaj7, Bb7 κλπ, σε όλες τις αναστροφές.

• Στήσιμο συγχορδιών (voicing) στα δύο χέρια και καλός χειρισμός του μπάσου στο αριστερό χέρι.

• Κίνηση των φωνών από τη μια συγχορδία στην άλλη (Voice-leading).

• Άριστη γνώση των τονικοτήτων και των συγχορδιών που περιέχονται σε αυτές.

• Εκτέλεση κλιμάκων πέρα από τις μέιζονες-ελάσσονες. Π.χ πεντατονικές, blue scales, modes.

• Εκτέλεση στυλιστικών ρυθμικών σχημάτων με μπάσο και συγχορδία και εφαρμογές σε αντίστοιχα τραγούδια ως συνοδεία ( ρεπερτόριο από rocκ, funk, blues, latin, soul, αλλά και ελληνικούς και παραδοσιακούς ρυθμούς)

• Ικανότητα εκτέλεσης ρυθμικού οδηγού με σύμβολα συγχορδιών

• Ακουστική αναγνώριση βασικών συγχορδιακών σειρών

• Ανάπτυξη δεξιοτήτων μεταγραφής μουσικού κομματιού με το αυτί.

• Μελωδικός αυτοσχεδιασμός σε απλές φόρμες και συγχορδιακές σειρές όπως 12-μετρο blues , turnarounds (I-VI-IV-V)

• Δεξιότητες σύνθεσης και εναρμόνισης.

• Ανάπτυξη ενορχηστρωτικής αντίληψης – ο ρόλος του κάθε οργάνου σε μια μπάντα (ντραμς, μπάσο, κιθάρα, πιάνο/synth)

Τα πιο πάνω θεωρώ ότι πρέπει να περιέχονται σε κάθε σοβαρό πρόγραμμα Μοντέρνου Πιάνου μαζί με την τεχνική που μπορεί να είναι ένα βασικό πρόγραμμα κλασικού πιάνου εμπλουτισμένο με σπουδές και ασκήσεις από τον χώρο της τζαζ, όπως αυτές των Oscar Peterson,  Chick Corea  αλλά και διασκευές ελληνικού ρεπερτορίου όπως την εξαίρετική δουλειά του Τάκη Φαραζή πάνω σε τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι.

Το Μοντέρνο Πιάνο σε ΚΑΜΙΑ περίπτωση δεν πρέπει να παρουσιάζεται ως κάτι πιο «χαλαρό» και «εναλλακτικό» γιατί έτσι δεν μπορεί να αποκτήσει εκπαιδευτική υπόσταση και αυτόματα υποτιμάται δημιουργώντας ασάφειες και διαστρεβλώσεις.

Επίσης πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι το Μοντέρνο Πιάνο δεν σημαίνει πρόγραμμα Τζαζ Πιάνου. Το Τζαζ Πιάνο είναι ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα και το Μοντέρνο Πιάνο μπορεί να αποτελέσει μια ισχυρή εισαγωγή σε αυτό.

Ελπίζω να ξεκαθαρίστηκαν λίγο τα πράγματα. Είμαι στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε ερώτηση, διευκρίνιση ή να συζητήσουμε κάποια διαφωνία.

Όσοι από σας ενδιαφέρεστε για μαθήματα Μοντέρνου Πιάνου μαζί μου, επικοινωνήστε εδώ ή τηλεφωνικώς στο 99654164.

Καλό καλοκαίρι!

JAZZ VOICINGS

Posted on 12 Ιουλίου, 2017 Updated on 12 Ιουλίου, 2017

Του Χρήστου Πεχλιβάνη

Πιανιστικά jazz voicings που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και
στην ενορχήστρωση εγχόρδων ή πνευστών

Θα σας απασχολήσω με δύο είδη voicings – αυτά που περιέχουν τη ρίζα (root) στο μπάσο και αυτά που δεν την περιέχουν. Αυτά τα voicings μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στην ενορχήστρωση επίσης αν κάθε ένας φθόγγος-φωνή του voicing θεωρηθεί και ένα όργανο, είτε έγχορδο είτε πνευστό. Αφού αφομοιώσετε τις τεχνικές κατασκευής τους, στη συνέχεια μπορείτε να πειραματιστείτε με ένα synth ή ένα πρόγραμμα ενορχήστρωσης στο PC.

α) Voicings with root as bass note

Για αυτές τις διατάξεις θα χρησιμοποιήσουμε την τεχνική που προτείνει ο Jimmy Amadie στο βιβλίο του “ Harmonic Foundation for Jazz & Popular Music”. O Amadie προτείνει λοιπόν ένα πολύ πρακτικό τρόπο στησίματος του voicing – δύο φωνές στο κλειδί του φα (αριστερό χέρι) και τρεις φωνές στο κλειδί του Σολ (δεξί χέρι). Θέτει ως bass voicing στο αριστερό χέρι τη ρίζα μαζί με ένα από τους φθόγγους 3(10), 5, 6, 7 και στο δεξί ένα ή δύο συγχορδιακούς φθόγγους που δεν επιλέχθηκαν στο αριστερό μαζί με μια ή δύο από τις αποδεκτές προεκτάσεις της συγχορδίας. Δηλαδή αν έχω την Cmaj7 , μπορώ να επιλέξω την ακόλουθη διάταξη:

Δεξί χέρι: E – A – D ( 3 – 6=13 – 9)
Αριστερό χέρι: C – B (1 – 7)

Μια άλλη διάταξη μπορεί επίσης να είναι:

Δ. Χ: F# – A – D (#11 – 6=13 – 9 )

Α. Χ: C – E (1 – 3 ‘or ‘=10)

Είναι σημαντικό το voicing να κτίζεται από κάτω προς τα πάνω. Επίσης να αποφεύγεται το χάσμα που ξεπερνά το διάστημα 7ης μεταξύ των φωνών (μετρώντας από κάτω προς τα πάνω) 2 – 3 και 3- 5. Για καλύτερο και πιο σύγχρονο ήχο οι φωνές μετά την ρίζα να σχηματίζουν όσο γίνεται διαστήματα τετάρτης μεταξύ τους. Αυτό κάνει τον ήχο να γίνεται πιο quartal (όπως το στυλ Corea, Jarrett κλπ). Προσοχή χρειάζεται στα dominant chords (V7) ώστε να μην παραλείπονται οι νότες που σχηματίζουν το τρίτονο δηλαδή την 3 και b7, ενώ πρέπει αν υπάρχει αλλοιωμένος συγχορδιακός φθόγγος δοσμένος πρέπει να μπαίνει οπωσδήποτε, όπως στην περίπτωση b5 ή #5.

b) Voicings without root on bass

Η τεχνική αυτή βασίζεται στο βιβλίο του Frank Mantooth, “Voicings for jazz keyboard”. Είναι πεντάφωνες και πάλι διατάξεις που βασίζονται σε quartal ήχο, δηλαδή το voicing τοποθετεί τους φθόγγους του κυρίως με βάση τα διαστήματα 4ης , ενώ στο μπάσο δεν χρησιμοποιείται η ρίζα. (εφόσον θα ακουστεί από τον μπασίστα). Η διαδικασία τώρα σε αντίθεση με την προηγούμενη τεχνική, αρχίζει από πάνω προς τα κάτω ώστε να επιτευχθεί πιο εύκολα και σίγουρα η quartal διάταξη.

– Για major chords κτίζουμε το voicing, αρχίζοντας από πάνω με την ρίζα ή την 5η και κατεβαίνουμε διαστήματα τετάρτης.
Cmaj7 :

α) E  A  D  G  C
β) B  E  A  D  G

– Για minor chords αρχίζουμε με την τρίτη:
Cm7:

G  C  F  Bb  Eb

– Για dominant chords αρχίζουμε όπως και στα major αλλά λόγω του τριτόνου σπάζουμε την τεταρτιακή μορφή βάζοντας ένα διάστημα τρίτης όταν αρχίζουμε με την τονική.

C7 :

α) E  Bb  D  G  C
β) Bb  E  A  D  G

Αρκετές φορές κάποιες διατάξεις είναι κοινές, ταιριάζουν δηλαδή σε περισσότερες από μια συγχορδίες. Π.χ αν πάρουμε τη διάταξη
E  A  D  G  C μπορεί να ταιριάξει στην Cmaj7 [3 – 6 – 9 – 5 -1] στην Αm7[5 – 1 – 11 – b7 – b3] , καθώς και στην Fmaj7 [7 – 3 – 6 – 9 – 5]. Αυτά τα voicings ο Mantooth τα ονομάζει Generic.

– Άλλα ενδιαφέροντα dominant voicings
Στα dominant chords o Mantooth προτείνει μια τεχνική που μας δίνει εκπληκτικούς τζαζ ήχους. Τοποθετεί πάντα στο αριστερό χέρι το τρίτονο της dominant ενώ στο δεξί διαλέγει και παίζει μια τρίφωνη συγχορδία που οι νότες της συμπίπτουν με προεκτάσεις και συγχορδιακούς φθόγγους της δεσπόζουσας μας. Δηλαδή αν έχω την G7 παίζω στο αριστερό το τρίτονο B-F(or F-B) και από πάνω στο δεξί την τρίφωνη Ε συγχορδία που μου δίνει τις νότες Ε – G# – B όπου για την G7 είναι οι φθόγγοι E=13, G#(Ab)=b9 και Β=chord-tone 3. Ή μπορώ πάνω από το τρίτονο να παίξω τη συγχορδία Βb όπου θα μου δώσει τις νότες Bb(A#)=#9 , D=5 , F=b7. Ή ακόμη την τρίφωνη Eb που μου δίνει τις νότες Eb=b13, G=1, Βb=#9.

Το ηχητικό αποτέλεσμα είναι πολύ ελκυστικό και πολύ jazzy!!

Καλή μελέτη!!